Hoe kies je de juiste tang?
Een karwei in of rond het huis? Grote kans dat je een tang zal moeten gebruiken. Met een tang kan je dan ook vele handelingen uitvoeren: een elektrische draad strippen, een stuk metaal verbuigen of een ijzerdraad op maat knippen ... De ene tang is wel de andere niet. Zorg er dus voor dat je steeds de geschikte tang bij de hand hebt voor de juiste klus. Tijd dus om even te snuisteren in het ruime aanbod van tangen.
Tangen: de basis
Hoe werkt een tang?
Een tang bestaat uit:
- Twee metalen armen die met een scharnier aan elkaar vastzitten.
- Een bek aan het uiteinde, die verschillende vormen kan hebben om voorwerpen te grijpen, knippen of buigen.
- Handvatten, soms geïsoleerd voor veilig werken met elektriciteit.
Elke tang is ontworpen voor een specifieke taak. Hieronder lees je welke tang waarvoor geschikt is.
Soorten tangen
Nijp- of trektang
Dé klassieker onder de tangen is toch wel de nijptang. Ze bevat twee korte benen die scharnieren rond een klinkbout. Het kan nooit kwaad het scharnierpunt wat in te oliën. Dit voorkomt roesten en hierdoor kruipt er opeengehoopt vuiligheid uit, waardoor de tang beter scharniert.
Met haar ronde kop komt de nijptang ook goed van pas om nagels of krammen te verwijderen. Aan het bekken vind je twee scherp geslepen bekken terug die toelaten om ijzerdraad door te knippen. Knip wel nooit te dik materiaal door met de nijptang, want daar is ze niet voor ontworpen, gebruik dan veeleer een ijzerzaag.
Vlechttang
De vlechttang heeft veel weg van de nijptang, alleen is het bekken veel kleiner. En niet zonder reden. Dankzij de specifieke kop kan je heel gemakkelijk ijzerdraad vlechten, om bijvoorbeeld betonnetten met elkaar te bevestigen.
De lange benen zorgen er bovendien voor dat je zonder moeite een grote kracht kan ontwikkelen om fijne ijzerdraden of kleine draadnagels door te knippen.
Voorkniptang
Nog een variant op de nijptang is de voorkniptang. Je gebruik ze ook voor het doorknippen van kleine metalen draden of het verwijderen van bijvoorbeeld kopnagels. Je kan er uiteraard ook fijne draden mee vlechten.
Zijkniptang
Wanneer je er met een voorkniptang niet goed bij kunt, omdat de handvaten in de weg zitten, lukt het misschien wel met een exemplaar dat de snijvlakken aan de zijkant heeft: de zijkniptang.
Ook deze tang gebruik je om metaaldraden af te knippen. De tang is niet ontworpen om er stalen nagels of een dikke ijzeren bedrading mee te knippen. Gebruik daarvoor liever een universele tang.
Griptang
Met een grijptang klem je werkstukken stevig vast en hou je je handen vrij om bijvoorbeeld te boren of te timmeren. Tijdens het dichtknijpen van de tang hoef je zelf niet veel kracht uit te oefenen op het handvat omdat ze volgens een hefboommechanisme werkt. Met een speciaal hendeltje in het handvat maak je de greep van de tang dan later weer los.
Ponstang
Met een ponstang of revolvertang maak je netjes ronde gaatjes in leer, karton of dunne kunststof. Je kiest eenvoudig de gewenste diameter door de draaibare kop in te stellen. Ideaal voor riemen, lederwaren of doe-het-zelfprojecten waarbij een gat precies op de juiste plaats moet komen.
Klinknageltang
Een klinknageltang gebruik je om twee materialen stevig aan elkaar te bevestigen met behulp van een blindklinknagel. Handig wanneer je geen toegang hebt tot de achterzijde van het werkstuk. Je ziet ze vaak bij metaalconstructies, plaatwerk of zelfs bij het herstellen van huishoudtoestellen.
Voor elektriciteit
Combinatietang
De combinatietang biedt je eigenlijk veel waar voor je geld omdat ze drie functies combineert: knippen, verbuigen en grijpen. Met vooraan het geribbelde stuk van deze tang kan je voorwerpen vasthouden of stalen draden verbuigen.
De grofgeribbelde opening dient dan weer voor een goede grip op assen, buizen of moeren. Met de geslepen zijkanten kan je dan metaaldraden knippen.
Punttang
Dankzij het spitse bekken van de punttang kan je draden aanbrengen, daar waar je anders met je vingers net niet goed bij kan. De handgrepen zijn geïsoleerd om veilig te kunnen werken tijdens elektrische werken.
Als je er echt moeilijk bij kan, is de telefoontang – een variant op de punttang, maar dan met geplooide bek – ideaal. Waar je draden moet vastpakken die moeilijk bereikbaar zijn, zal je ze met deze tang veel beter kunnen klemmen.
Striptang
Met een striptang verwijder je de isolatie van stroomdraden. Met de schroef op de tang stel je de juiste snijdiepte in, zodat je enkel de behuizing doorknipt en niet de koperen draad binnenin. Die moet immers intact blijven. Wanneer je de draad doorknipt, moet je erop letten dat je haaks op de draad knipt en dat je diep in de bek knipt.
Neem ook niet te veel behuizing weg. Er is voor de aansluiting op een fitting voor een lamp of een stopcontact uiteindelijk maar 1 cm nodig die gestript dient te worden. Bij elke aansluiting moet je ervoor zorgen dat er geen koperen draad meer zichtbaar blijft, want die is niet langer geïsoleerd en is dus gevaarlijk bij een onbeschermd contact.
Kabelschoentang
Een alternatief om kabels te strippen is de kabelschoentang. Die heeft verschillende inkepingen waar je de draad kan inleggen volgens de corresponderende diameter. Je hoeft dus zelf niets aan te passen.
Vervolgens is het principe hetzelfde als bij een gewone striptang: knippen en de behuizing wegtrekken. Indien nodig, kan je er ook de kerndraden mee knippen.
Lees hier meer over tools voor elektrische klussen
Voor sanitair
Waterpomptang
Naar de waterpomptang grijp je wanneer je buizen of stangen vast moet zetten. De bek is verstelbaar naargelang van de buisdiameter..
Pijptang
Stevig materiaal nodig voor loodgieterskarweien? Dan heb je beslist een pijptang nodig. Het bekken is speciaal ontworpen om buizen vast te nemen, terwijl je ze vast of los moet schroeven. Gebruik steeds twee tangen: een om het te ontkoppelen stuk buis los te maken en een andere op de buis die moet blijven zitten.
Let er ook altijd op dat je het bekken haaks op een leiding zet vooraleer je kracht op de leiding begint uit te oefenen. Anders zou je door de uitgeoefende kracht de buis beginnen te verwringen.
Wat zit er in een basisset?
Je hoeft uiteindelijk niet alle soorten tangen te kopen. Eigenlijk heb je vooral een set nodig waarbij je de basishandelingen knippen, verbuigen en grijpen mee kan uitvoeren.
Wat zeker niet mag ontbreken, is de klassieke nijptang. Deze robuuste tang is onmisbaar in je atelier of buitenklussen omdat het altijd wel eens kan voorkomen dat je een nagel of een kram moet verwijderen. De combinatietang, de punttang en de waterpomptang vervolledigen vervolgens de basisset.